Bezpieczeństwo ludzkie ludów tubylczych w Arktyce na przykładzie Samów
Wybrane zagadnienia

Samowie ? lud tubylczy zamieszkający północ Norwegii, Szwecji, Finlandii i Rosji, kiedyś i niekiedy wciąż nazywanych przez innych niewłaściwie Lapończykami. Przedmiotem badań w ramach monografii jest bezpieczeństwo ludzkie oraz zagrożenia dla tychże w kontekście Arktyki analizowane na przykładzie konkretnej grupy, a mianowicie ludu tubylczego Samów. Zagadnienia analizowane w niniejszej rozprawie mają charakter wybiórczy, ale oddający istotę tytułowej problematyki. Ogrom zagadnień i wątków zmusił autorkę do zawężenia tematyki, stąd podtytuł. Celem początkowym niniejszych badań jest przegląd i systematyzacja poglądów na temat bezpieczeństwa ludzkiego oraz charakterystyka tej koncepcji, jak również koncepcjipojęcia ludu tubylczego. Celem autorki jest zdefiniowanie bezpieczeństwa ludzkiego oraz wskazanie jego specyfiki w kontekście Arktyki, co jest szczególnie wyraźne w przypadku zagrożeń i wyzwań dla bezpieczeństwa ludzkiego w tym regionie. Mają one zdecydowanie specyficzny charakter, dlatego badaczka w dużej mierze skupia się na takich zagrożeniach wynikających ze zmian klimatu. Kolejny cel obejmuje wskazanie elementów koniecznych terminu lud tubylczy. Ten cel można określić jako eksploracyjny i opisowy zarazem.Na problem badawczy tej pracy składa się wskazanie komponentów bezpieczeństwa ludzkiego i odniesienie ich do ludu tubylczego Samów. Główne pytanie badawcze brzmi więc następująco: czy bezpieczeństwo ludzkie Samów jest wystarczające? Szczegółowe pytania badawcze odnoszą się do pięciu kwestii:? jaka jest specyfika bezpieczeństwa ludzkiego w Arktyce?? jakie są formy samostanowienia Samów?? czy uprawnienia przyznane instytucjom reprezentującym Samów są adekwatne?? co zrobić, aby poprawić tę sytuację?? czy ludy tubylcze mają prawo do takiego samego samostanowienia jak inne ludy??Pani Agnieszka Szpak podjęła się niezwykle trudnego zadania zanalizowania sytuacji prawnej, politycznej, społecznej i ekonomicznej społeczności Samów w Arktyce. Złożoność badań wiąże się z dwoma problemami. Pierwszym jest ich podmiot: lud odseparowany geograficznie i klimatycznie od reszty świata. [?] Drugim problemem są kwestie definicyjne i instrumenty analizy. Z obu dylematów badawczych wybrnęła bardzo dobrze, proponując czytelnikowi ciekawą lekturę. [?] książka jest nowatorska, doskonale udokumentowana i w pełni zasługuje na publikację?.Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Grażyny Michałowskiej