Biografia X

Brawurowy literacki hołd dla nowojorskiej kontrkultury XX wieku

Kiedy X – kontrowersyjna artystka, pisarka, performerka – zostaje znaleziona martwa w swojej pracowni, zrozpaczona wdowa postanawia odtworzyć jej zagadkową i pełną tajemnic przeszłość. Pisze więc biografię absolutną zmarłej ukochanej.

Powstaje opowieść, z której stopniowo wyłania się portret genialnej prowokatorki o wielu twarzach: X – buntowniczki i uciekinierki urodzonej na Terytorium Południowym Stanów Zjednoczonych, które po II wojnie światowej stało się faszystowską teokracją. X – nowojorskiej artystki i prowokatorki, która zmieniając wcielenia, wchodzi w krąg najznakomitszych postaci epoki – Davida Bowiego i Toma Waitsa, Susan Sontag i Denisa Johnsona. X – nieuchwytnej muzy, kochanki i kusicielki, równie żarliwie wielbionej, co nienawidzonej.

Mimo że zbudowana jak biografia – oparta na wywiadach, listach, cytatach i fotografiach – historia X opowiedziana jest z intymnej perspektywy żałoby. I choć narratorka wie, że „,nie sposób dojrzeć całej potwornej prawdy na temat kogoś, z kim jest się blisko, bo każda rzecz staje się nieostra, jeśli ją podnieść do oczu“,, z odwagą odkrywa kolejne warstwy spiętrzonych przez lata tajemnic zmarłej żony.

Książka Catherine Lacey to świetnie skonstruowana i wciągająca powieść: hołd dla kontrkultury drugiej połowy XX wieku, a także błyskotliwa refleksja na temat kreowania własnej tożsamości i relacji między sztuką a codziennym życiem.

„,Przebiegła, błyskotliwa, boleśnie filozoficzna i zjadliwie zabawna – jej lektura to czysta przyjemność […]. Naprawdę rzadko się zdarza, żeby powieść była w równym stopniu inteligentna, poruszająca i zabawna, tymczasem „,Biografia X“, Catherine Lacey jakimś cudem sprawia, że to, co niemożliwe, wydaje się proste.“, Lauren Groff

„,„,Biografia X“, to triumf ekwilibrystyki: łączy rozmach klasycznej dziewiętnastowiecznej powieści z energią thrillera psychologicznego. Zarywałam noce, żeby razem z narratorką odkryć sekrety X.“, Sara Nović

„,Śmiałością założeń i ich realizacji „,Biografia X“, schodzi głęboko i idzie daleko […]. Ujawnia talenty światotwórcze, których mogliby autorce pozazdrościć scenarzyści „,Gry o tron“,. […] Lacey to jedna z najbardziej nieustraszonych współczesnych powieściopisarek.“, Jessica Ferri, „,Los Angeles Times“,

„,Błyskotliwa, zdumiewająca […]. Ta książka to cudowna wirówka, w której dochodzi do rozpadu politycznej i kulturalnej historii amerykańskiego XX wieku.“, Chris Kraus, „,The Washington Post“,

“To ważka i uderzająco śmiała powieść. [...] Pod płaszczykiem zmyślonych faktów, blasków i cieni nocnego życia na Manhattanie i wszelkiej maści mitologii opowiada historię nieszczęśliwej miłości. Narratorka przerzuca pomost między teraźniejszością a przeszłością. To książka o stawianiu czoła rzeczom, których nie chce się wiedzieć, o ich akceptowaniu.“, Dwight Garner, „,The New York Times“,

“Nie jestem pewien, czy znam inną powieść, która byłaby aż tyloma książkami naraz: biografią ujawniającą maski pod maskami i oblicza za obliczami, historią poszukiwań, niepewną swego celu, ambitną przypowieścią o sztuce i zagadce, jaką stanowią dla nas inni ludzie, oraz alternatywną historią Ameryki prześwietlającą nasz podzielony kraj. „,Biografia X“, to niezwykle wnikliwa opowieść o tym, na co pozwala miłość, oraz o cenie – a może i kłamstwie – geniuszu. Tylko Catherine Lacey mogła ją napisać.“, Garth Greenwell

„,Ciąg opowieści w stylu Szeherezady. Większość dotyczy życia i mistyfikacji charyzmatycznej artystki X – wszystkie jej dzieła są uderzająco oryginalne, a ostatnie, na które narratorka natrafia w magazynie, wręcz porażające […]. I gdy już człowiekowi wydaje się, że już rozgryzł „,Biografię X“,, powieść Lacey mu się wymyka, bo wymyka się wszelkim założeniom: jest niczym wspomnienie albo nekrolog, które zaczynamy czytać we wczorajszej gazecie znalezionej w kosz