Błyskawica napotyka wodę i wiatr

Tom wierszy Laureatki Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta.

Tom Marianny Kijanowskiej „Błyskawica napotyka wodę i wiatr” ukazał się w drugim roku pełnoskalowej inwazji rosyjskiej na Ukrainę i  jest zapisem bólu, jaki niesie ze sobą wojna. 

W najnowszym, ponownie wybitnym tomie poetki, roi się od zmarłych. Lecz życie toczy się dalej. Żywi powracają z wojny. W żywych gęstnieją zasłony, zaślepiając pamięć. To im potrzebna jest teraz mowa błyskawicy. Po walce w Ukraińskich Siłach Zbrojnych powraca Iwasik Telsik, brodaty chłopiec. Młodzieńcza żółta łódź podwodna już dawno zamieniła się w niebiesko-żółtą, płynącą w poprzek pęknięcia czarnego lustra. Ten współczesny Tezeusz, jak łodzi, potrzebuje słowa, by powrócić do domu i wnukom nie skłamać bajki na dobranoc.

- Prof. dr hab. Aleksandra Hnatiuk

W jednym wierszu błysk błyskawicy przeistacza się w jabłoń błyskawicy – zagrożone ognistą pożogą kwitnienie i zapach owoców zostają ocalone w ogrodzie poezji, by wyobraźnia mogła uwolnić pamięć. Jasny grom z nieba, śmiertelny w arsenale wojny, przemienia się w światło nad naszym domem, pomocne w rozsuwaniu zasłon pamięci

 - Krzysztof Czyżewski

Marianna Kijanowska należy do grona najwybitniejszych współczesnych pisarzy ukraińskich. Opublikowała kilkanaście tomów poetyckich. Wydany w 2017 roku „Babi Jar na głosy” przyniósł jej najważniejsze wyróżnienie w dziedzinie literatury w kraju – Nagrodę imienia Tarasa Szewczenki. W 2022 roku otrzymała zań m.in. Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta, a w 2024 nagrodę ustanowioną w stulecie żydowskiego pisarza Jehudy Amichaja (Jehuda-Amichai Literaturpreis 2024). Marianna Kijanowska ma szczególne zasługi dla kultury polskiej jako tłumaczka. Była stypendystką programu „Gaude Polonia” i uczestniczką seminarium translatorskiego prowadzonego m.in. przez Adama Pomorskiego. W ciągu ostatnich kilkunastu lat jej znakomite tłumaczenia klasyków poezji Leopolda Staffa, Juliana Tuwima, Bolesława Leśmiana, Zbigniewa Herberta były rozchwytywane przez prestiżowe wydawnictwa ukraińskie.