Ćwiczenia z dysonansu

Najnowsza książka Tomasza Stawiszyńskiego – filozofa i eseisty, autora m.in. Ucieczki od bezradności, Reguł na czas chaosu i Powrotu fatum – to wybór 90 najciekawszych felietonów, które przez kilka ostatnich lat ukazywały się na łamach „Tygodnika Powszechnego”. Zbiór wieńczy niepublikowany wcześniej esej Ćwiczenia z dysonansu.
Przyczynkiem do refleksji są tu nie tylko mądre księgi i sprawy światowej wagi, ale też rzeczy z pozoru błahe, rzadko trafiające na pierwsze strony gazet. Autor nie przepuszcza żadnej okazji, by postawić pytania o ludzką kondycję, przyszłość naszej cywilizacji czy granice poznania.

W świecie, który dąży do niwelowania dysonansu, przypomina nam, że nie wszystko jest tak oczywiste, jak sugerują algorytmy mediów społecznościowych, prasowe nagłówki i plemienne narracje.
I że narzędziem, które pomoże nam ustrzec się uproszczeń, może być właśnie filozofia.

Gdy przysyła felieton, odpisuję krótko: „Dzięki!”, rzadziej: „Dzięki i serdeczności!”. Przyznają Państwo – dość lakonicznie, nawet jeśli czasami zdarza mi się jeszcze dodać coś w stylu: „Programowo wyszło”. Przy okazji tej świetnej książki, wciągającej od motta z Elzenberga po puentę z Durrella, przećwiczyłem kolejny dysonans: odkrycie, że oto ulotna, cotygodniowa rubryka tak naprawdę definiuje misję pisma, które mam przywilej współredagować.
- Michał Okoński, „Tygodnik Powszechny”

Nie polecam tej książki osobom, które mają pełną jasność, o co w życiu chodzi. Nie spodoba im się, bo Stawiszyński jest niejednoznaczny, a dogmaty raczej podważa niż ogłasza. Broni dziedzictwa oświeceniowego racjonalizmu, ale też marzeń i nieprzewidywalności. Oddaje prymat nauce i rozumowi, wierząc w siłę wyobraźni. Zachwyca się rzeczami trudno rozpoznawalnymi, uznając chrześcijaństwo za jedyną dostępną nam pełną opowieść o kondycji ludzkiej. Składa przez to hołd wszystkiemu, co czyni życie fascynującą przygodą, a nas szczęściarzami, którym przypadkiem dana jest szansa, by tę przygodę przeżyć.
- Dariusz Rosiak

Pasjonująca jest w tej książce nie tylko różnorodność tematów i erudycja autora, ale i sposób, w jaki Tomasz Stawiszyński rozmawia ze swoimi czytelnikami i czytelniczkami. Jego głos brzmi jednocześnie elegancko i prosto – ma się wrażenie bezpośredniej, przyjacielskiej rozmowy. I to nie pozwala się oderwać!
- Karolina Wigura

Tomasz Stawiszyński od lat udowadnia, że filozofia jest dla ludzi. A myślenie to zabawa warta całego życia. Nieduże felietonowe porcje rozbudzają apetyt na podejmowanie tematów najważniejszych, ale dają też frajdę zgłębiania tego, co popularne, pozornie błahe. Pokazują, że warto się nie zgadzać nawet z samym sobą. Bo zdrowy rozum jest pełen zawiłości i zawahań. Jaka to ulga od dyktatu prostych linii i pewników! A jest jeszcze język. Osobny, strojny, ale bliski. Jakby autor dosiadł się do stolika i myślał przy nas na głos. I jakby z każdym felietonem wszechświat odrobinę się rozszerzał. Przynajmniej ten w naszych głowach.
- Paulina Wilk

Tomasz Stawiszyński – filozof, eseista, autor bestsellerowych książek Potyczki z Freudem. Mity, pokusy i pułapki psychoterapii, Co robić przed końcem świata, Ucieczka od bezradności, Misja Sowy. Tosia, Franek i sekrety filozofii, Spotkanie z Filozofią oraz Reguły na czas chaosu; twórca podcastu Skądinąd (www.patronite.pl/skadinad) dostępnego na wielu platformach streamingowych. Prowadzi audycję Godzinę filozofów w radiu TOK FM oraz jest stałym felietonistą „Tygodnia Powszechnego”.