Geneza kultury europejskiej V-VIII w.

W procesie przejścia od rzymskiego Zachodu do chrześcijańskiej Europy rozstrzygającą rolę odegrały wieki V, VI, VII i VIII. Praca Michela Banniarda przedstawia w sposób znakomicie syntetyczny tę drogę, u kresu której ustaliła się większość cech określających kulturę europejskiego średniowiecza. Koniec dwudziestego wieku, kiedy Europa próbuje myśleć o sobie jako o całości jeśli nie zjednoczonej, to przynajmniej mającej jednorodną tożsamość, skłania do poszukiwania jej korzeni. Najgłębsze i najbardziej wyraziste spośród nich są korzenie kulturowe.

Przedmowa



Wprowadzenie



1. Czas barbarzyństwa czy okres przejściowy?



1. Wprowadzenie. Epoka pogranicza



2. Kryteria kulturowe



2. Struktury Tardoantico: V wiek



l. Waga i trwałość słowa pisanego



2. Normy szkolne a tradycja literacka



3. Sztuka i wiedza elity



4. Narzędzia materialne



5. Hellenistyczna «auctoritas»



3. Ostoje kultury



1. Usankcjonowanie spuścizny



2. Czynniki rozpadu



3. Przekaziciele ciągłości



4. Monastycyzm a kultura łacińska



4. Rodzaje i fazy ewolucji



1. Galia, skrzyżowanie kultur i języków



2. Hiszpania: wokół rekonkwisty izydoriańskiej



3. Opór i siła twórcza Italii



4. Nieoczekiwanie powstające ośrodki kultury łacińskiej



5. Literaccy mediatorzy



l. Zarys epoki



2. Augustyn



3. Boecjusz



4. Kasjodor



5. Grzegorz Wielki



6. Grzegorz z Tours



7. Izydor z Sewilli



8. Beda Czcigodny



9. Paweł Diakon



10. Alkuin



6. Przemiany Językowe



l. Społeczeństwo i język



2. Stare pytania, nowe metody



3. Pokolenia, które utrzymują język



4. Sto lat konfliktów i inwencji twórczej



5. Cykle twórcze



7. Nim powstały literatury średniowiecza



l. Wnioski: część utracona i część zachowana



2. Krystalizowanie się przeciwieństw



3. Narodziny tożsamości



Chronologiczny przegląd wydarzeń 400–800



Bibliografia



Indeks osobowy