Karta 96/2018

W listopadzie 1918 roku Polki otrzymują prawa wyborcze. Jednak za zmianą prawną nie postępuje odmiana społecznej świadomości odnośnie do roli kobiet. W przygotowanej antologii wspomnień oraz tekstów publikowanych na łamach prasy, obywatelki II Rzeczpospolitej apelują, by zmienić ten stan rzeczy oraz opisują własne usiłowania, by tego dokonać.

Wśród autorek: Władysława Weychert-Szymanowska – pisarka, publicystka, Przewodnicząca Towarzystwa Klubów Kobiet Pracujących, Maria Walewska – ziemianka, działaczka organizacji kobiecych i religijnych, Zofia Majmeskuł-Mastalerzowa – pierwsza absolwentka prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim, Jadwiga Krawczyńska – jedna z pierwszych reporterek w odrodzonej Polsce, dziennikarka m.in. „Przeglądu Wieczornego”, „Dziennika Powszechnego”, Justyna Budzińska-Tylicka – lekarka, współzałożycielka pierwszej Poradni Świadomego Macierzyństwa, działaczka PPS, oraz Irena Krzywicka – pisarka i publicystka. Całości towarzyszy album ukazujący kobiety w dwudziestoleciu międzywojennym.

W NUMERZE TAKŻE:

Konflikt wawelski
W maju 1935 umiera Józef Piłsudski. Dwa lata po jego śmierci apogeum osiąga konflikt między władzą a Kościołem o miejsce pochówka Marszałka na Wawelu. Montaż przygotowany z materiałów źródłowych.

Skok do getta
Wspomnienia chłopaka z warszawskiej Woli, który wychował się przed wojną w pobliżu bazaru Kercelego, w trakcie niemieckiej okupacji pomagał mieszkańcom zamkniętym za murami getta.

Taki rozkaz
Młody akowiec wspomina swoją drogę od zaprzysiężenia do konspiracji, przez walkę w kompanii „Koszta” w powstaniu warszawskim do gorzkiego finału – pobytu w obozach jenieckich w Niemczech i Austrii.

Warstwy zła
Niemiecki Żyd z Königsbergu naznaczony przez nazistów, upatruje nadziei na odmianę swojego losu z wkroczeniem do miasta Armii Czerwonej w kwietniu 1945. Wkrótce przekonuje się, że dla Sowietów jest po prostu Niemcem.

Obława
Garstka Rumunów nieakceptujących władzy komunistów, przez dziesięć lat (1949–59) chroni się w leśnej jaskini. Ich tropem podąża zastęp oficerów Securitate oraz ludzi zwerbowanych przez nią do współpracy. Montaż przygotowany na podstawie zachowanych dokumentów rumuńskiej bezpieki.

Straszna bajka
Dziennik dorastania dziewczynki z ogarniętego wojną Groznego, która jako dziewięciolatka zaczyna opisywać otaczającą ją rzeczywistość.

Pogłosy
O doświadczeniu polskiej emigracji w listach do redakcji pisze jej trzech reprezentantów.