Kontrola konstytucyjności prawa Zagadnienia ustrojowe, procesowe i materialnoprawne Komentarz praktyczny

W książce Kontrola konstytucyjności prawa zostały systematycznie i wszechstronnie omówione zagadnienia ustrojowe, procesowe i materialnoprawne sądowej kontroli konstytucyjności prawa, o bezpośredniej doniosłości dla praktyki prawniczej. Jest to pierwsze tego typu opracowanie na polskim rynku wydawniczym. Istotnym novum opracowania jest powiązanie zagadnień ustrojowych, proceduralnych z zagadnieniami materialnoprawnymi. Prowadzony wywód jest bogato ilustrowany orzecznictwem konstytucyjnym, prezentowanym w sposób umożliwiający jego wykorzystanie przy rozstrzyganiu konkretnych problemów prawnych. Oryginalność książki wynika z dążenia do możliwie wszechstronnego, a jednocześnie przystępnego opracowania omawianych zagadnień.Książka składa się z trzech części oraz wzorów pism procesowych. W części I dotyczącej zagadnień ustrojowych omówiono istotę kontroli konstytucyjności prawa, modele tej kontroli w ujęciu prawnoporówawczym, ewolucję polskiego modelu kontroli konstytucyjności oraz formy bezpośredniego stosowania Konstytucji przez sądy, z uwzględnieniem różnic ujawniających się w tej kwestii między Sądem Najwyższym i Naczelnym Sądem Administracyjnym. Istotne znaczenie mają w tej części mają rozważania na temat pozycji ustrojowej Trybunału Konstytucyjnego jako sądu konstytucyjnego, a także granice kognicji Trybunału Konstytucyjnego przy kontroli norm.W części II zaprezentowano podstawowe instytucje konstytucyjnego prawa procesowego. Kolejno omówiono zasady postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (zasadę skargowości, dyspozycyjności, instrukcyjności, domniemania zgodności aktu normatywnego z konstytucją, jednoinstancyjności), podmiotowe aspekty postępowania (uczestników postępowania), a także szczegółowe zagadnienia postępowania zainicjowanego w trybie skarg konstytucyjnych, pytań prawnych oraz wniosków podmiotów szczególnie legitymowanych, ochronę tymczasową, typy orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego oraz skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego dla praktyki prawniczej. W części III poświęconej materialnemu prawu konstytucyjnemu omówiono konstytucyjne prawa podmiotowe, co ułatwi wnoszenie skarg konstytucyjnych. Zostały one zgrupowane i usystematyzowane w rozdziałach nawiązujących do tytułów i systematyki rozdziału II Konstytucji RP: Wolności i prawa osobiste, Wolności i prawa polityczne, Wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne, Środki ochrony wolności i praw. W powyższych rozdziałach omówiono także te prawa podstawowe, które nie zostały bezpośrednio przyporządkowane przez ustawodawcę do rozdziału II Konstytucji RP, lecz w orzecznictwie są kwalifikowane jako prawa podstawowe chronione skargą konstytucyjną. W tej części książki omówiono także najistotniejsze dla praktyki normy przedmiotowego prawa konstytucyjnego. W szczególności omówiono zasady demokratycznego państwa prawnego, na czele z zasadą rzetelnej legislacji i zasadą zaufania, a także istotne derywaty tych zasad (zasady II i III stopnia), w tym zasadę określoności przepisów prawnych, zasadę ochrony praw nabytych i zasadę nieretroakcji. Syntetycznie omówiono także zasadę równości i proporcjonalności.W ostatniej, IV części publikacji znajdują się przykładowe wzory skargi konstytucyjnej, pytania prawnego oraz wniosku o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP.Książka adresowana jest głównie do sędziów i pełnomocników procesowych, ale także do szerszego kręgu prawników praktyków i teoretyków prawa.