Kościół w Polsce za Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Rozważania nad granicami poznania historycznego

Spis treści:

Wstęp

1. Podstawa źródłowa

1.1.Źródła pisane

1.1.1.      Kronika Thietmara

1.1.2.      Kronika Anonima zw. Gallem

1.1.3.      Hagiografia

1.1.4.      Roczniki

1.2.Źródła archeologiczne

1.2.1.      Datowanie architektonicznych obiektów sakralnych

1.2.2.      Wspieranie się danymi historycznymi

1.2.3.      Zabytki architektury sakralnej

2. Kult pogański w Polsce i jego wpływ na kształtowanie się organizacji kościelnej

2.1.Przedchrześcijańskie wierzenia Słowian

2.2.Formy kultu pogańskiego w przededniu chrystianizacji

2.3.Pogańscy kapłani

2.4.Świątynie pogańskich Słowian

2.5.Czy świątynie chrześcijańskie stawiano na miejscu kultów pogańskich

2.6.Powstania pogańskie w początku XI wieku

3. Chrzest Mieszka I

3.1.Przyczyny

3.1.1.      Wpływ Dobrawy

3.1.2.      Chrzest jako narzędzie w polityce Mieszka I

3.1.3.      Chrystianizacja jako środek konsolidacji państwa

3.1.4.      Inne

3.2.Miejsce chrztu

3.2.1.      Baptysterium poznańskie

3.2.2.      Baptysterium na Ostrowie Lednickim

3.2.3.      Baptysterium wawelskie

3.2.4.      Analogie czeskie

4. Jedno czy więcej biskupstw przed rokiem 1000

4.1.Prohor i Prokulf

5. Status prawny pierwszych biskupów

5.1.Biskupstwo misyjne

5.2.Biskupstwo diecezjalne

5.3.Biskupstwo egzymowane

5.4.Biskupstwo bezpośrednio zależne im mediowane od Stolicy Apostolskiej

5.5.Biskupi polscy jako sugrafani metropolii mogunckiej

5.6.Biskupi Polscy jako sufragani metropolii magdeburskiej

6. Dwaj pierwsi biskupi

6.1.Jordan

6.2.Unger

6.3.Siedziba Jordana i Ungera

7. Dagome iudex

7.1.Dokument Mieszka – dokument papieski

7.2.Autorstwo regestu

7.3.Wiarygodność przekazu Deusdedita

7.4.Datowanie

7.5.Kwestia sardyńska

7.6.Tytulatura Mieszka i Ody

7.7.Opis granic władztwa Mieszka I

7.8.Cele aktu Mieszka I

7.8.1.      Cele kościelne

7.8.2.      Sprawy wewnątrzdynastyczne

7.8.3.      Fałszerstwo u podstaw regestu Deusdedita

7.8.4.      Polityka zewnętrzna

7.8.5.      Starania o koronę królewską

7.9.Znaczenie prawne aktu Mieszka I

7.9.1.      Nawiązanie zalezaności lennej z papiestwem

7.9.2.      Opieka papieska

7.9.3.      Kwestia czynszu

7.10.       Podsumowanie

8. Źródła chrześcijaństwa w Polsce

8.1.Teoria czeska

8.1.1.      Teoria czeska

8.1.2.      Czeskie pochodzenie najwcześniejszej polskiej terminologii kościelnej

8.1.3.      Wczesna architektura Polska nawiązuje do wzorców czeskich i morawskich

8.1.4.      Czeskie bądź morawskie pośrednictwo u początków polskiej annalistyki

8.1.5.      Źródła pisane wskazują na istotną rolę Dobrawy w chrystianizacji Polski

8.1.6.      Najstarsze patrocinia polskich kościołów wykazują wpływy czeskie bądź ratyzbońskie

8.1.7.      Wotum błagalne Mieszka I o wstawiennictwo do grobu św. Udalryka w Augusturgu

8.2.Teoria niemiecko – nadreńska i saska

8.2.1.      Rola kościoła niemieckiego w chrystianizacji Słowian zachodnich

8.2.2.      Koncepcja leodyjska

8.2.3.      Inne argumenty

8.3.Rzym a poczatki kościoła w Polsce

8.3.1.      O rzekomym papieskim monopolu misyjnym do XI wieku

8.3.2.      Rzekomy papieski monopol na erygowanie biskupstw

8.3.3.      Inne argumenty

9. Zjazd gnieźnieński

9.1.Pojawienie się idei założenia polskiej metropolii

9.1.1.      Gaudentius archiepiscopus

9.1.2.      Kanonizacja św. Wojciecha

9.1.3.      Domniemany synod rzymski w roku 999

9.2.Przyczyny ufundowania metropolii w Gnieźnie

9.2.1.      Niezależność Kościoła od zewnętrznych czynników politycznych - problem inwestytury

9.2.2.      Motywy ideologiczne

9.2.3.      Arcybiskup jako rzekomo konieczny koronator władców

9.2.4.      Polityczne konsekwencje zjazdu

9.3.Metropolie w strukturze Kościoła do XI wieku

9.3.1.      Prerogatywy metropolitów

9.4.Prawne uwarunkowania procesu erygowania arcybiskupstwa

9.4.1.      Domniemany legat papieski w Gnieźnie

9.5.Proces zakładania arcybiskupstwa w Gnieźnie na tle innych fundacji z epoki

9.5.1.      Fundacja metropolii magdeburskiej z 968 roku

9.5.2.      Inne fundacje z X wieku

9.5.3.      Fundacja metropolii gnieźnieńskiej

9.6.Arcybiskupstwo w Gnieźnie czy Pradze

9.6.1.      Świadectwo zapiski hildesheimskiej

9.6.2.      Inne świadectwa o arcybiskupstwie praskim

9.6.3.      Paliusz arcybiskupi czy racjonał św. Wojciecha

9.6.4.      Gniezno czy Praga

9.7.Postanowienia podjęte na zjeździe gnieźnieńskim w kwestiach kościelnych

9.7.1.      In ecclesiasticis honoribus, quicquid ad imperium pertinebat In regno Polonorum

9.7.2.      Fratrem et cooperatorem imperii constituit

9.7.3.      Episcopia septem disposuit

9.7.4.      Utworzenie nowych biskupstw

9.8.Ewentualne wady prawne fundacji gnieźnieńskiej

9.8.1.      Protest Ungera

9.8.2.      Paliusz Gaudentego

9.8.3.      Trwanie arcybiskupstwa gnieźnieńskmiego a prawomocność fundacji gnieźnieńskiej

10. Magdeburg i Gniezno, czyli o rzekomych protestach magdeburskich

10.1.       Koncepcja Paula Fridolina Kehra

10.2.       Koncepcja Helmuta Beumanna

10.3.       Koncepcja Mogensa Rathsacka

10.4.       Stosunek arcybiskupów Magdeburga do metropolii w Gnieźnie

11. Problem dwóch metropolii Chrobrego w przekazie Galla

11.1.       Metropolita, którego prowicja sąsiaduje z Polską

11.2.       Metropolia św. Brunona

11.3.       Zaginiona druga metropolia w Polsce

11.4.       Metropolia Aarona

Zakończenie. Dlaczego nie synteza

Wykaz skrótów

Wybrana literatura