Magia ogrodów
czyli o terapeutycznej funkcji ogrodów

Niniejsze opracowanie prezentuje autorski program terapeutyczny, zatytułowany W tajemniczych ogrodach. Celem programu jest umożliwienie młodym, niepełnosprawnym ludziom kontaktu z literaturą młodzieżową i wybranymi dziełami plastycznymi, których motywem przewodnich jest ogród. Inspiracją do zajęć terapeutycznych były: ogrody z utworu Marii Borowej Ogrody i ogród z utworu Frances Hodgson Burnett Tajemniczy ogród.

Aby wzmocnić terapeutyczne oddziaływanie wybranych dzieł literackich i plastycznych, większość zajęć warto zrealizować w naturalnym środowisku ogrodu, parku, lasu Program został oparty na założeniu, że odpowiednio dobrany zestaw lektur i zastosowanie technik biblioterapeutycznych i arteterapeutycznych mogą być formą wspierania aktywności intelektualnej osób niepełnosprawnych, przyczyniającą się do kształtowania podmiotowego stylu ich funkcjonowania. Założono również, że archetypowa wartość ogrodu i jego symbolika oraz działania plastyczne i tworzenie własnych utworów literackich mają pozytywny wpływ na psychikę i pozwolą osiągnąć zamierzony efekt terapeutyczny. Efekt terapeutyczny zaproponowanego programu to takie oddziaływanie sztuki na tworzącego, które pomoże mu odzyskać wewnętrzną, psychiczną harmonię, przyczyni się do odnalezienia właściwego miejsca w życiu i do akceptacji siebie jako osoby nie w pełni sprawnej fizycznie.

Opracowanie zawiera nie tylko rozważania teoretyczne, lecz jest także próbą podzielenia się z czytelnikiem doświadczeniami pracy z ludźmi niepełnosprawnymi, osobami starszymi i młodzieżą. Książka składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawiono teoretyczne rozważania nad:

funkcjami sztuki,

zadaniami biblioterapii i terapeutycznymi wartościami wybranych utworów literackich,

funkcją ogrodów w sztuce.



W części drugiej omówiono kilka programów terapeutycznych, adresowanych do różnych grup osób potrzebujących psychicznego wsparcia. Program W tajemniczych ogrodach składa się z kilku cykli. Pierwszy z nich, inspirowany wyżej wymienionymi utworami, zawiera propozycje zajęć dla osób niepełnosprawnych fizycznie, które nie mogą zaakceptować swojej niesprawności. Dla ludzi starszych, które nie radzą sobie z problemem starzenia się, przeznaczony jest cykl U Pana Ziębiewicza, a dla młodzieży, która czuje się krzywdzona przez rodziców Czuję się skrzywdzony.