Mechanizmy efektu dezinformacji w kontekście zeznań świadka naocznego

Romuald Polczyk napisał bardzo ważną i interesującą książkę. Wiarygodność naocznych świadków należy do podstawowych problemów wymiaru sprawiedliwości, a wiedza na temat czynników ograniczających tę wiarygodność bynajmniej nie jest powszechna. Niniejsza praca powinna stać się obowiązkową lekturą każdego psychologa sądowego i każdego studenta aspirującego do poznania tej dziedziny psychologii stosowanej. Powinna też dać do myślenia zawodowym prawnikom. Bez wątpienia, książka stanie się ważnym wydarzeniem dla badaczy zainteresowanych zjawiskami sugestii i pamięci.
Autor kompetentnie, ale zarazem żywo i interesująco przedstawia stan badań nad efektem dezinformacji, czyli zjawiskiem polegającym na tym, że w zeznaniach naocznego świadka pojawiają się elementy obce, nieobecne w materiale, o którym ma zeznawać, swego rodzaju wtręty lub "implanty". Interesują go zwłaszcza te mechanizmy powstawania efektu dezinformacji, które nie wynikają z błędów pamięci. Stawia tezę, że efekt dezinformacji może się pojawić nawet wtedy, gdy pamięć zdarzeń jest nienaruszona. Wtedy świadek mija się z prawdą, choć dobrze pamięta informację oryginalną, i zeznaje w dobrzej wierze. Zaletą tej monografii jest wykazanie w sposób empiryczny, że niepamięciowe mechanizmy efektu dezinformacji rzeczywiście występują. Seria opisanych w pracy eksperymentów przynosi bardzo ważki materiał potwierdzający hipotezę istnienia niepamięciowych mechanizmów efektu dezinformacji. Autor pokazuje również, w jakich warunkach i dzięki jakim zabiegom można zapobiec efektowi dezinformacji lub ograniczyć jego szkodliwy wpływ.

Z recenzji prof. dra hab. Edwarda Nęcki