Na posterunku.
Udział polskiej policji granatowej i kryminalnej w Zagładzie Żydów

"Na posterunku. Udział polskiej policji granatowej" Jana Grabowskiego to kolejna próba zmierzenia się ze skomplikowaną historią stosunków polsko-żydowskich w czasie II wojny światowej.

Autor na przykładzie tzw. granatowej policji stara się odpowiedzieć w książce na wiele ważnych pytań. Czy byliśmy wówczas tylko ofiarami? Czy nie możemy sobie niczego zarzucić? Dlaczego niektóre tematy pozostają nadal przemilczane?  O tym wszystkim opowie właśnie Jan Grabowski, którego wizytówką od wielu lat jest odwaga w podejmowaniu się trudnych tematów.

Historia granatowej policji, formacji policyjnej składającej się z Polaków, a powołanej pod koniec 1939 roku przez niemieckiego okupanta (oficjalna nazwa brzmiała: Policja Polska Generalnego Gubernatorstwa), to pomimo upływu wielu lat kwestia nadal słabo opisana, a raczej tylko zasygnalizowana we współczesnej historiografii.

Ta widoczna przez wiele lat luka w polskim dziejopisarstwie w ostatnich latach zmniejszyła się na skutek pierwszych pełnoprawnych publikacji na ten temat, jednak nadal istnieje wiele faktów i informacji do udokumentowania. Skłania do tego regularne powracanie do tego tematu w dyskusji publicznej.

Książka Jana Grabowskiego opisuje jeden z aspektów działalności tej formacji. Nie ma co ukrywać - dla Polaków najtrudniejszy, bo uwzględnia udział granatowych funkcjonariuszy w procesie zagłady (holocaustu) Żydów. Jak udowadnia na kartach swojej książki, członkowie granatowej policji stanowili istotny element hitlerowskiej maszyny śmierci, która w tak relatywnie krótkim okresie czasu pochłonęła tyle milionów ludzkich istnień. To lekcja historii, której próżno szukać w szkole.

„Długo pocieszaliśmy się, że nie mieliśmy rodzimego SS, jak w Łotwie czy w Ukrainie. Dzięki książce Jana Grabowskiego dowiadujemy się, że było gorzej – granatowi policjanci, wywodzący się z Policji Państwowej II RP, uczestniczyli w Holokauście. Eskortowali, wyłapywali i mordowali Żydów. Jürgen Stroop był im wdzięczny – wzięli udział w pacyfikacji powstania w getcie warszawskim. Autor dotarł do nieznanych wcześniej świadectw i materiałów. Jego książka to najważniejsza pozycja od czasów Sąsiadów Jana Tomasza Grossa.” - prof. Marcin Zaremba (UW)