Niepełnosprawność w polskiej literaturze XX i XXI wieku dla dzieci i młodzieży

Jest to podróż w czasie przez dzieje polskiej literatury dla dzieci i młodzieży, w trakcie której możemy poznać przemiany w sposobie pisania o niepełnosprawności w tego rodzaju tekstach. Choć Autorka skupia się przede wszystkim na wiekach XX i XXI, dla zarysowania szerszego kontekstu wychyla się także w wiek XIX. Rozpoczynając od prób zdefiniowania niepełnosprawności jako zjawiska wewnętrznie niejednorodnego, a niekiedy nawet sprzecznego, Autorka przechodzi do opisu i analizy disability studies jako wciąż stosunkowo nowej w rodzimych warunkach perspektywy badawczej, zręcznie wplatając polskie badania w światowy (nie tylko anglojęzyczny) dyskurs. Autorka poddała swojej historycznoliterackiej refleksji ponad 80 utworów, powstałych na przestrzeni 170 lat, obejmując zarówno dzieła powszechnie znane i obecne w naszej świadomości, jak i te, które zostały zapomniane.

Uważam, że książka ma szansę stać się ważnym punktem odniesienia dla refleksji nad niepełnosprawnością, a rozmach zaprojektowanych przez Alicję Fidowicz badań długo pozostanie bez konkurencji. Nie dość, że autorka, odwołując się do słabo w Polsce rozpoznanej kategorii disability studies, jako pierwsza w tak szerokim zakresie włączyła rodzimą literaturę w międzynarodowy dyskurs nad niepełnosprawnością, to dodatkowo zainspirowana światową literaturą fachową zaproponowała innowacyjne instrumentarium badawcze, które z powodzeniem uruchomiła podczas lektury polskiej literatury dla dzieci i młodzieży.

Alicja Fidowicz – polonistka i slawistka, autorka monografii Wiejskie dzieciństwo: Branko Ćopić i Tadeusz Nowak (2018). Pracuje na Wydziale Polonistyki UJ. Jej zainteresowania naukowe obejmują między innymi disability studies (studia nad niepełnosprawnością), literaturę dla dzieci i młodzieży oraz kontakty polsko-słoweńskie.