Ochrona sygnalistów i postępowanie w sprawach zgłaszania naruszenia prawa. Komentarz praktyczny, pro

Praktyczne przedstawienie regulacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23.10.2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz.Urz. UE L Nr 305, s. 17), z uwzględnieniem ustawy z 14.6.2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz.U. poz. 928) oraz rozwiązań proceduralnych, a także orzecznictwa. Publikacja w przystępny przybliża konstrukcję nowych przepisów, wskazuje najważniejsze elementy konieczne do prawidłowego funkcjonowania regulacji dotyczących sygnalistów w ramach struktur zarówno związanych z zatrudnieniem, jak i działalnością urzędów publicznych, które zaangażowane mają być w postępowania dotyczące sygnalistów. Istotą publikacji jest przygotowanie w szczególności pracodawców do wdrożenia nowych regulacji – ma ona stanowić dla nich narzędzie i przewodnik w codziennej pracy w sprawach związanych z sygnalistami. Książka zawiera także wskazanie kroków, jakie muszą podjąć wszystkie podmioty w celu prawidłowego realizowania swoich powinności względem sygnalistów i organów publicznych – od wdrożenia zmian organizacyjnych do stworzenia stosownych kanałów zgłoszeń. Publikacja zawiera także wzory standardowych dokumentów, jakie mogą pojawić się w praktyce codziennej. Wprowadzenie przepisów dyrektywy 2019/1937 to początek zmian w zakresie prawa pracy, a także problematyki compliance, która ma zapewnić zgodność działalności firmy z przepisami prawa. Ponadto atutem publikacji jest fakt, że jej autorzy są praktykami, posiadającymi wieloletnie doświadczenie w różnych obszarach prawa, w tym związanym z wdrażaniem i obsługą regulacji dotyczących sygnalistów w ramach regulacji sektorowych. Regulacje mają zagwarantować poprawę w zakresie egzekwowania prawa i polityk Unii w określonych dziedzinach poprzez ustanowienie wspólnych minimalnych norm zapewniających wysoki poziom ochrony sygnalistów, czyli osób pracujących w sektorze publicznym lub prywatnym zgłaszających naruszenia w kontekście związanym z pracą. Normy chroniące sygnalistów obejmują: naruszenia objęte zakresem stosowania aktów Unii, które dotyczą m.in.: zamówień publicznych, bezpieczeństwa transportu, ochrony środowiska, zdrowia publicznego, ochrony konsumentów; naruszenia związane z interesami finansowymi Unii, naruszenia odnoszące się do rynku wewnętrznego. Dzięki wprowadzeniu przepisów dyrektywy sygnalista będzie miał możliwość zgłosić naruszenie w określony, wybrany przez siebie, sposób: zgłoszenie za pośrednictwem wewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń; zgłoszenie za pośrednictwem zewnętrznych kanałów dokonywania zgłoszeń; ujawnienie publiczne. Na przedsiębiorców zostanie nałożony obowiązek skonstruowania wewnętrznych kanałów zgłoszeniowych, zapewniających poufność przekazywanych informacji. Konieczne będzie także prowadzenie rejestru, w którym gromadzone będą zgłoszenia, oraz poinformowanie pracowników o możliwości dokonywania zgłoszeń za pomocą kanałów zewnętrznych. Dyrektywa zakłada ponadto ochronę sygnalistów przed działaniami odwetowymi pracodawcy, które mogą wyrażać się m.in. w wstrzymaniu awansu i szkoleń, negatywnej ocenie pracy, nakładaniu środków dyscyplinarnych, mobbingu czy dyskryminacji.