Pamięć.pl Biuletyn IPN 2015/05/38

Zmarły niedawno prof. Władysław Bartoszewski wspominał: Po konferencji jałtańskiej w lutym 1945 r. myślałem naiwnie, że być może powstanie możliwość wprawdzie innej niż przed wojną Polski, zależnej w pewnym stopniu od wielkiego sąsiada, ale przecież rządzonej w sposób wolny i demokratyczny. [...] W lipcu 1945 r. Anglicy, Amerykanie i niemal wszyscy inni cofnęli uznanie rządowi RP w Londynie. Żaden myślący człowiek nie miał wątpliwości, co nastąpi. Nikt nam nie pomoże. [...] Rok 1945 stanowił dla mnie swojego rodzaju przełom psychologiczny pod wieloma względami trudniejszy niż okres okupacji niemieckiej. Bo dotychczas cały świat stał po naszej stronie, utożsamiał się z naszym prawem do niepodległości a teraz cały świat obrócił się przeciw nam, przeciw sprawie wolności i demokracji. Wkroczenie Armii Czerwonej na ziemie polskie bez wątpienia oznaczało koniec koszmaru okupacji niemieckiej, ale czy przyniosło Polakom wyzwolenie takie, jakiego oczekiwali Czy była to tylko zamiana jednej okupacji na drugą Choć terror, szczególnie ten odczuwany przez przeciętnych obywateli, niewątpliwie zelżał, to argumentów przeciwko używaniu określenia wyzwolenie znajdzie się dużo. I zapewne inaczej wejście Sowietów mogli widzieć Polacy umęczeni niemal sześcioma latami okupacji, a inaczej widzimy to dziś, z perspektywy lat i dalszych wydarzeń. W numerze majowym, w 70. rocznicę zakończenia II wojny światowej, Marcin Zaremba i Piotr Gontarczyk spierają się o charakter wyzwolenia Polski spod władzy niemieckiej. Z Pawłem Machcewiczem, dyrektorem Muzeum II Wojny Światowej, rozmawiamy m.in. o długim cieniu tej wojny cieniu, który kładzie się nie tylko na pamięci narodowej, lecz także mentalności, wyborach politycznych i dzisiejszych relacjach między narodami, a także wewnątrz nich. Rozmawiamy też o polityce historycznej i o nowoczesnym muzealnictwie.W maju przypada zarówno rocznica urodzin, jak i śmierci jednego z bohaterów narodowych, Witolda Pileckiego. Z tej okazji rozmawiamy z Zofią Pilecką-Optułowicz, córką Rotmistrza (choć pośmiertnie został awansowany do stopnia pułkownika, dla mnie i chyba też dla wielu na zawsze pozostanie Rotmistrzem). Mam nadzieję, że plakat, który dołączyliśmy, ozdobi niejedno wnętrze, a nasz wybór zdjęcia przyczyni się do jeszcze większej obecności tej wybitnej postaci w świadomości Polaków.Dodatek specjalny:plakat z rtm. Witoldem Pileckim i płyta z cyfrowymi wersjami publikacji IPN.