Parametric and nonparametric item response theory in survey research

Celem monografii jest zaprezentowanie modeli odpowiedzi na pozycje testowe (modeli IRT), które wykorzystywane są w badaniach testowych i kwestionariuszach. Publikacja ma charakter teoretyczno-empiryczny i przeznaczona jest dla Czytelników o zaawansowanym poziomie wiedzy statystycznej.

W monografii tej zaprezentowano zagadnienia zarówno metodologiczne (założenia, estymacja parametrów, ocena jakości modelu), jak i zastosowanie jedno- oraz wielowymiarowych modeli IRT w ekonomii i finansach. Badania empiryczne przeprowadzone zostały na podstawie badań własnych, jak i danych wtórnych. Zaprezentowano także przykłady zastosowania modeli IRT na zbiorach danych z programu R, dzięki czemu Czytelnik samodzielnie będzie mógł przeprowadzić samodzielnie wszystkie kroki analizy. Część empiryczna monografii stanowi próbę zapełnienia luki, która istnieje w obszarze badań ekonomicznych, gdzie brakuje prac w zakresie modeli odpowiedzi na pozycje testowe, szczególnie w badaniach sondażowych.

Książka podejmuje problematykę modeli IRT w badaniach społecznych. Jest to zagadnienie często podejmowane w literaturze światowej. W literaturze polskiej prace dotyczące budowy modeli IRT są nieliczne i ograniczone głównie do książek napisanych przez autorkę niniejszej monografii. Zaletą książki jest zamieszczenie w pracy zarówno jedno- i wielowymiarowych modeli IRT, jak i modeli parametrycznych i nieparametrycznych. Taki układ pracy jest na pewno nowością na polskim rynku wydawniczym. Jest również rzadko podejmowany w literaturze światowej. Druga zaletą książki jest wykorzystanie programu R w estymacji modeli. Jest to program powszechnie znany i stosowany w praktyce badań naukowych. Prof. dr hab. Adam Sagan Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie