Polska między dwoma wrogami 19391945

Tekst specjalisty tematu śp. prof. dr. hab. Pawła Wieczorkiewicza oraz prof. Jana Żaryna, opracowanie Adam Borowski.

Album ze wstępem premiera Mateusza Morawieckiego bardzo bogato zilustrowany (ok. 350 zdjęć i dokumentów), z fragmentami rozkazów, wspomnień świadków i uczestników wojny, kilkadziesiąt biogramów żołnierzy i oficerów wyróżniających się odwagą w walce.

II wojna światowa nie była wyłącznie konfliktem państw alianckich z hitlerowskimi Niemcami [...] w trwającej blisko dwa lata pierwszej fazie konfliktu III Rzesza miała sojusznika w Związku Sowieckim, z którym ściśle współpracowała w przeprowadzeniu krwawych podbojów i który realizował równoległy program eksterminacji. Dopiero latem 1941 roku państwa Hitlera i Stalina weszły w stan wojny.

Niedługo potem do konfliktu dołączyły Stany Zjednoczone, co w świadomości wielu osób na świecie wciąż wyznacza początek II wojny światowej. Nie jest to jednak prawda. W istocie II wojna światowa rozpoczęła się 1 września 1939 roku. Właśnie wtedy, tuż przed świtem, pierwsze niemieckie bomby spadły na polskie miasta, a pancernik Schleswig-Holstein ostrzelał składnicę wojskową na Westerplatte. Piekło jednak dopiero miało się zacząć. Zaledwie szesnaście dni później na polskie tereny wkroczyła Armia Czerwona. Polskę pokryły ciemności.

[...] Pomimo uwięzienia między dwiema totalitarnymi bestiami, to nasza ojczyzna wytrwała. To doświadczenie jest wielką traumą, ale nakłada również na nas obowiązek. Tak samo jak w przypadku Holokaustu, to niemożliwe do opisania cierpienie jest wiecznym zobowiązaniem do pielęgnowania pamięci, do słuchania głosów milionów ofiar.

Mateusz Morawiecki

fragment słowa wstępnego