Polska Szeherezada
Swoje i obce z perspektywy postkolonialnej

Polska Szeherezada to książka poświęcona relacji między swoim a obcym, ujmowanej przez pryzmat myśli postkolonialnej. Relację tę rozpatruję głównie w pisarstwie polskim XX wieku, ale również w tekstach z innych kręgów kulturowych. Zajmuję się tutaj literaturą elitarną (Bruno Schulz, Witold Gombrowicz, Czesław Miłosz) i masową (Arkady Fiedler, Antoni Marczyński, Zbigniew Nienacki), co umożliwia lepsze rozeznanie w panującym w naszym społeczeństwie stosunku do kolonializmu, a także do różnic rasowo-etnicznych. Polska Szeherezada mówi o konkretnych pisarzach i ich twórczości, powstała z potrzeby opowiedzenia o indywidualnych reakcjach na obcość, dokumentowanych w literaturze na rozmaite sposoby. Albo inaczej: mówią tu polskie Szeherezady, dochodzą do głosu wielorakie doświadczenia obcości, składające się na jeden zróżnicowany wątek.Dorota WojdaKsiążka Doroty Wojdy, ukazująca stosunek Polaków do obcych, prezentuje się jako wizja niezwykle bogata i wielostronna. Autorka gromadzi niezliczone odniesienia do rzeczywistości polskiej i obcej literatury wraz z ich kulturowym podłożem, tworzące razem gęstą sieć współzależności i odbić, w których zarysowuje się ewolucja dialogu kultur w okresie ponad stu lat. Szerokość i wielostronność ujęcia pozwalają autorce uruchamiać różne perspektywy badawcze: komparatystyczną, feministyczną, geopolityczną oraz historycznoliteracką, a także spojrzeć na zagadnienie dialogu kultur jako fenomen ewoluujący w czasie. Ramą dla całego bogactwa narracji zawartych w tomie jest perspektywa orientalizmu, co tłumaczy ważną metaforę i zarazem przykład opowieści Szeherezady. Dzieło Doroty Wojdy wyrasta ponad przeciętność naukowego piśmiennictwa: jest napisane żywo, inteligentnie, z dużą stylistyczną maestrią i głęboką znajomością tematu, co sprawia, że książka o kontaktach swójobcy w kulturze i literaturze polskiej stała się pasjonującym podsumowaniem stanu umysłu i tożsamości Polaków w XX wieku.Z recenzji prof. dr. hab. Jerzego Jarzębskiego