Pragmatyczne i moralne granice sterowania politycznego
Ujęcie systemowo-cybernetyczne

W książce, korzystając z osiągnięć cybernetyki społecznej, staram się odpowiedzieć na podstawowe pytania związane z granicami modelowania i kreowania polityki, rozumianej jako funkcji społecznej. Sferę polityczną rozumiem szeroko jako przestrzeń społeczną, w której zachodzą szczególnego rodzaju relacje międzyludzkie, tworzące specyficzny układ zależności i współdziałania regulujący funkcjonowanie zbiorowości. Dlatego zakładam, że problematyka wzajemnego oddziaływania na siebie jednostek i grup społecznych, stanowi punkt wyjścia do zrozumienia istoty polityki. Przecież od wzajemnych relacji między ludźmi zależą najistotniejsze kwestie społeczne, takie jak wojna czy pokój, dobrobyt czy nędza, możliwość przetrwania wielu istnień ludzkich. Umiejętność zawierania koalicji, prowadzenia negocjacji, tworzenia grup, jest warunkiem powodzenia każdej zbiorowości, w tym także zbiorowości politycznej. Polityka jako metaregulator życia społecznego jest szczególnym obszarem tych oddziaływań1. To na tej płaszczyźnie relacje społeczne mają najgwałtowniejszy charakter, który może decydować o wielu istnieniach ludzkich, o pomyślności bądź regresie wielu grup społecznych. Nawet najmniejsze patologie na tym obszarze życia społecznego odbijają się na losach całej wspólnoty politycznej.


Prezentowane w książce ujęcie cybernetyczne polega na tym, że każdy obiekt wyodrębniony z życia społecznego można przedstawić jako system, niezależnie od tego, czy jest to realnie istniejący człowiek, park publiczny, czy państwo. Według założeń tej metody, systemy te są wzajemnie powiązane i tworzą całość. Właśnie relacje pomiędzy tymi systemami, ekstrapolowane do nauk społecznych, umożliwiają klarowne zdefiniowanie procesów oddziaływań politycznych oraz określenie ich kosztów.