Prawo o ruchu drogowym. Komentarz

Kolejne, 2. wydanie komentarza wyczerpująco omawiającego wszystkie aspekty związane z problematyką ustawy – Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 450 ze zm.).

Najnowsze zmiany w Prawie o ruchu drogowym dotyczą m.in.:

• podwyżki mandatów i grzywien za wykroczenia drogowe;
• wprowadzenia nowych dokumentów – karty kwalifikacji kierowcy oraz profilu kierowcy zawodowego, obowiązkowych dla kierowców zawodowych;
• surowych kar za ingerencję w tachograf;
• możliwości uczestniczenia w kursach e-learningowych dla kierowców;
• przejęcia przez Dyrektora Transportowego Dozoru Technicznego dotychczasowych kompetencji w zakresie wydawania odstępstwa od warunków technicznych;
• przekazywania na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego wpływów z kar grzywien za wykroczenia przeciwko przepisom ruchu drogowego;
• uporządkowania ruchu hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego, takich jak deskorolki elektryczne, oraz urządzeń wspomagających ruch, takich jak rolki, wrotki, czy napędzana ruchem mięśni deskorolka i hulajnoga;
• zwiększenia bezpieczeństwa pieszych na drogach (pierwszeństwo pieszych przy wchodzeniu na przejście, zakaz używania telefonów komórkowych na pasach, obniżenie dopuszczalnej prędkości pojazdów na obszarze zabudowanym w godzinach nocnych do 50 km/h, zakaz jazdy na tzw. zderzaku na autostradach i drogach ekspresowych);
• ujednolicenia przepisów dotyczących homologowanych ograniczników prędkości;
• rezygnacji z obowiązku naklejki z numerem rejestracyjnym na szybie;
• ułatwienia procesu rejestracji pojazdów;
• rozszerzenia katalogu pojazdów, przy rejestracji których wymagany jest dokument potwierdzający zapłatę bądź brak obowiązku zapłaty akcyzy [samochody ciężarowe (kategoria homologacyjna N1, podrodzaj „furgon", „furgon/podest", „ciężarowo-osobowy", „terenowy", „wielozadaniowy" lub „van") oraz samochody specjalne (kategoria homologacyjna M1 i N1)].

Publikacja w profesjonalny, a zarazem przystępny sposób wyjaśnia następujące zagadnienia:

• zasady zachowania na drodze;
• obowiązki uczestników ruchu;
• ruch pieszych;
• ruch pojazdów;
• ruch zwierząt;
• przepisy porządkowe;
• warunki używania pojazdów w ruchu drogowym;
• warunki dopuszczenia pojazdów do ruchu;
• centralna ewidencja pojazdów;
• profesjonalna rejestracja pojazdów;
• badania techniczne pojazdów;
• kontrola ruchu drogowego;
• kary pieniężne.

Komentarz uwzględnia najnowsze zmiany legislacyjne, wynikające m.in. z:

• ustawy z 2.12.2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2328), która m.in. stanowi, że wpływy z kar grzywien za wykroczenia przeciwko przepisom ruchu drogowego będą przekazywane na rachunek Krajowego Funduszu Drogowego; przewiduje nakładanie na kierującego pojazdem w przewozach drogowych, który dopuścił się ingerencji w system tachografów, nie tylko kary grzywny, ale także sankcji administracyjnych. Wejście w życie 1.1.2022 r. oraz 17.9.2022 r.;
• ustawy z 17.11.2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym, ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej (Dz.U. z 2021 r. poz. 2165), która określa obowiązek wyposażenia – autobusu, samochodu ciężarowego o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 tony i ciągnika samochodowego, dla którego określono dopuszczalną masę całkowitą zespołu pojazdów powyżej 3,5 tony, w homologowany ogranicznik prędkości, ograniczający ich prędkość odpowiednio do 100 km/h i 90 km/h. Wejście w życie 1.1.2022 r.;
• ustawy z 14.10.2021 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 1997), która wprowadza zmiany związane z wydawaniem nowego dokumentu w postaci karty kwalifikacji kierowcy, z wprowadzeniem profilu kierowcy zawodowego, wprowadzaniem do systemu informacji o przeprowadzonym badaniu przez uprawnionych lekarzy i psychologów, gromadzeniem dodatkowych danych o prowadzonych przez ośrodki szkolenia kursach i szkoleniach; wskazuje dodatkowe opłaty ewidencyjne związane z wydawaniem zgody na prowadzenie szkolenia w formie nauczania na odległość z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu oraz z wydawaniem karty kwalifikacji kierowcy; wprowadza uprawnienie policjanta do zatrzymania karty kwalifikacji kierowcy za pokwitowaniem w razie jej unieważnienia i określa tryb postępowania z zatrzymaną kartą. Wejście w życie 6.4.2022 r. oraz 6.6.2022 r.;
• ustawy z 30.3.2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 694 ze zm.), która rozszerza katalog rodzajów pojazdów, przy rejestracji, których załączony powinien być dokument potwierdzający brak obowiązku zapłaty akcyzy [o samochód ciężarowy (kategoria homologacyjna N1), podrodzaj „furgon", „furgon/podest", „ciężarowo-osobowy", „terenowy", „wielozadaniowy" lub „van" lub samochód specjalny (kategoria homologacyjna M1 i N1)], a także rozszerza katalog dokumentów, które mogą być zastąpione oświadczeniem wyspecjalizowanego salonu sprzedaży w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, o dokument potwierdzający brak obowiązku zapłaty akcyzy na terytorium kraju. Wejście w życie 1.7.2021 r.;
• ustawy z 30.3.2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 720), która wprowadza szereg rozwiązań mających na celu uporządkowanie ruchu hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego, takich jak deskorolki elektryczne, oraz urządzeń wspomagających ruch, takich jak rolki, wrotki, czy napędzana ruchem mięśni deskorolka i hulajnoga. Zmiany dotyczą m.in. statusu prawnego hulajnogi elektrycznej, urządzenia transportu osobistego oraz urządzenia wspomagającego ruch, a tym samym użytkowników – poruszających się tymi urządzeniami, określenie części drogi przeznaczonych do ruchu hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego oraz urządzeń wspomagających ruch, dopuszczalnej prędkości wskazanych urządzeń, uprawnień do kierowania oraz minimalnego wieku osób poruszających się przy użyciu tych urządzeń. Wejście w życie 20.5.2021 r.;
• ustawy z 25.2.2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2021 r. poz. 463), mającej na celu zwiększenie bezpieczeństwa pieszych na drogach. Ustawa m.in. wprowadza pierwszeństwo pieszych przy wchodzeniu na przejście, zakaz używania telefonów komórkowych na pasach, obniżenie dopuszczalnej prędkości pojazdów na obszarze zabudowanym w godzinach nocnych do 50 km/h oraz zakaz jazdy na tzw. zderzaku na autostradach i drogach ekspresowych. Wejście w życie 1.6.2021 r.;
• ustawy z 14.8.2020 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r. poza. 1517), która wprowadza szereg ułatwień dla posiadaczy pojazdów oraz przedsiębiorców poprzez uproszczenie procesu rejestracji, czasowej rejestracji i wyrejestrowania pojazdów i zmniejszenie obciążeń administracyjnych. Zmiany polegają m.in. na: zwolnieniu z obowiązku posiadania przy sobie i okazywania na żądanie uprawnionego organu kontroli ruchu dokumentu prawa jazdy; rezygnacji z obowiązku posiadania nalepki kontrolnej; wprowadzeniu zasady zwrotu przez organy rejestrujące do producenta tablic – tablic rejestracyjnych wycofanych z użytkowania i odbioru ich na własny koszt przez tego producenta; wprowadzeniu regulacji ustanawiającej bazę punktów kontaktowych przedstawicieli producentów pojazdów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dla organów rejestrujących pojazdy; uzupełnieniu delegacji do określania wzorów stosowanych formularzy związanych z rejestracją i czasową rejestracją pojazdów; zniesieniu obowiązku wydawania karty pojazdu w procesie pierwszej rejestracji pojazdu przez zmianę; zniesieniu obowiązku przedkładania do rejestracji pojazdu dowodu własności, jeżeli od uprzedniej ostatniej rejestracji pojazdu nie nastąpiła zmiana w zakresie własności pojazdu. Wejście w życie 4.6.2021 r., 4.9.2021 r., 1.1.2022 r., 31.1.2022 r., 4.9.2022 r.;

Publikacja kompleksowo omawia przepisy ustawy, wykorzystując dorobek doktryny i judykatury, w tym w szczególności Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych. Ponadto Autorzy podejmują próbę wyjaśnienia problemów i wątpliwości pojawiających się na tle stosowania przepisów ustawy.

Komentarz okaże się przydatny zarówno dla uczestników ruchu drogowego, policjantów, jak i sędziów, adwokatów i radców prawnych.