Liberatura. Przełożona w normie. Komedia geriatryczna

Przełożona w normie to druga, po Nieszczęsnych, powieść tego autora ukazująca się w serii Liberatura. Zgodnie z podtytułem autora – to komedia geriatryczna, w której czytelnik zagląda kolejno w umysły ośmiorga pensjonariuszy domu pomocy. Z wielkim wyczuciem, psychologiczną przenikliwością i humorem maluje Johnson obraz stopniowo zanikających, niejednokrotnie zmagających się z demencją i dezintegracją świadomości w trakcie pewnego wieczora. Zapis strumienia myśli poszczególnych postaci za każdym razem zajmuje dwadzieścia jeden stron, precyzyjnie odpowiadając każdej minucie akcji. Te same sytuacje przedstawiane z ośmiu perspektyw stopniowo odsłaniają nowe, coraz bardziej przerażające aspekty życia staruszków, a tytułowa przełożona na koniec okazuje się najmniej normalna ze wszystkich. Książka Johnsona ukazuje się jako tom 17 serii Liberatura, cieszącej się coraz większym uznaniem czytelników i krytyki, zaliczającej ją do najciekawszych zjawisk we współczesnej kulturze polskiej (por. Leszek Bugajski, który zaliczył ją do kategorii „perły” w podsumowaniu życia artystycznego w 2008 roku). Zarówno seria wydawnicza, jak i sama liberatura zostały docenione prezentacją na II Międzynarodowym Festiwalu Literackim im. Josepha Conrada podczas wystawy Liberatura – inny wymiar literatury, zaś publikacje B.S. Johnsona były jednymi z najciekawszych eksponatów. Publikacja House Mother Normal (roboczy tytuł Przełożona w normie) umożliwi polskim czytelnikom zapoznanie się z kolejną oryginalną powieścią tego interesującego twórcy, zawierającą osiem monologów wewnętrznych leciwych pensjonariuszy domu opieki. To znakomita, poruszająca i niepozbawiona elementów humoru proza, z niezwykłą empatią ukazująca kondycję człowieka w obliczu spadku sił fizycznych i mentalnych. Książka ukaże się w tłumaczeniu Katarzyny Bazarnik (również autorki przekładu Nieszczęsnych), redaktorki serii „Liberatura” i znawczyni twórczości brytyjskiego pisarza. B.S. Johnson (1933-1973) – brytyjski powieściopisarz, poeta, autor programów radiowych i telewizyjnych, autor awangardowych powieści, m.in. Albert Angelo (1964), Nieszczęśni (1969) i Przełożona w normie (1971). Według słów Anthony Burgessa, w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku był to „jedyny żyjący brytyjski pisarz, mający odwagę zrewidować i odświeżyć formę powieści, i odwołujący się do jasno określonej tradycji”. Jego mistrzami byli Laurence Sterne i James Joyce, a inspirowany nimi Johnson wypracował własną, oryginalną poetykę, w której kształt książki, format i układ typograficzny tekstu są integralnymi elementami przekazu.