Rząd wszechmogący
Narodziny państwa totalnego i wojny totalnej

"Rząd wszechmogący" to pierwsza anglojęzyczna książka Ludwiga von Misesa. Jej wydanie w 1944 roku stało się ozdrowieńczym szokiem dla umęczonych wojną elit zachodniej Europy i Ameryki. Współcześnie, w dobie powracającej mody na kontrolowanie przez instytucje państwa kolejnych sfer życia gospodarczego i osobistego "Rząd wszechmogący" to znakomita przestroga przed rozwojem etatyzmu, a także narzędzie edukacji historycznej, politologicznej i ekonomicznej.Mises w swojej książce rozważa i odrzuca kilka popularnych w tamtym czasie wyjaśnień powstania nazizmu, takich jak wrodzone ułomności niemieckiego charakteru narodowego. Zamiast tego patrzy na powstanie złowieszczej ideologii, którą określa mianem etatyzmu.Mises na początek wskazuje, w jaki sposób upadł pruski liberalizm. Intelektualiści odrzucili wolny rynek na rzecz rozwiązań, które nie miały żadnego wsparcia ze strony poprawnej teorii ekonomii, a za to wskazywały na rolę państwa w tworzeniu narodowej potęgi i dobrobytu. System nazistowski był rozszerzeniem wcześniejszych tendencji etatystycznych w czasach Bismarcka i Wilhelma.Austriacki ekonomista stanowczo odrzuca marksistowski wymysł, że nazizm był wyrazem monopolistycznego kapitalizmu. Wręcz przeciwnie, nazizm stanowił odmianę socjalizmu: zachowano formę własności prywatnej, jednak kontrolę i planowanie przekazano w ręce państwa.Na koniec Mises omawia reformy, które należy podjąć po zakończeniu drugiej wojny światowej. Opowiada się za pokojem i wolnym rynkiem, a propozycje centralnego planowania w skali światowej poddaje miażdżącej krytyce.?Wydany podczas drugiej wojny światowej Wszechwładny rząd to jedna z pierwszych książek Misesa napisanych po angielsku. Jest to przede wszystkim analiza podstawowych cech państw nazistowskich i faszystowskich. Po publikacji zdobyła popularność w kręgach nauk politycznych jako podstawowa antyteza dla dominującej wówczas marksistowskiej analizy faszyzmu i nazizmu, wedle której stanowiły one ?ostatnie stadium? kapitalizmu ? kiedy to ?klasa kapitalistyczna? zwraca się do państwa o pomoc, by maksymalnie zwiększyć swój ucisk w celu sterroryzowania marksistów i ruchu ?klasy robotniczej?. Mises był jednym z pierwszych analityków poddających tę koncepcję krytyce i wskazujących na to, że nazizm i faszyzm były systemami totalitarnymi i kolektywistycznymi, a jako takie miały więcej wspólnego z komunizmem niż z wolnorynkowym kapitalizmem. Co więcej, były one logiczną konsekwencją galopującego etatyzmu i militaryzmu w społeczeństwach przedfaszystowskich. Dla zafascynowanych Marksem intelektualistów z lat czterdziestych powiązanie przez Misesa faszyzmu z marksistowskim socjalizmem było rzeczą szokującą, a jednocześnie utorowało drogę dla koncepcji stworzonej przez Arendt i Friedricha, wedle której ?totalitaryzm? był wspólną cechą trzech wielkich etatyzmów XX wieku.?Murray Rothbard