Studia wyższe a jakość życia osób niepełnosprawnych. Studium porównawcze

Współczesność obfituje w wiele trudno przewidywalnych zmian, które zachodzą w sferze ekonomicznej, społecznej czy politycznej. Zmiany te pociągają za sobą również wiele konsekwencji, które nie zawsze i nie dla wszystkich mieć muszą pozytywny wymiar. Konsekwencją owych przemian jest pojawianie się kategorii ludzi zmarginalizowanych, tzw. underclass, którzy nie dysponują odpowiednią wiedzą i umiejętnościami, by sprostać zachodzącym zmianom (por. Radziewicz-Winnicki 2004). Osoby te pozostają więc bez szans na partycypację w ogólnie dostępnych dobrach społecznych, takich jak praca, kultura czy aktywność obywatelska. Wśród grup zagrożonych marginalizacją społeczną są również osoby niepełnosprawne, które jak w soczewce skupiają całe spektrum barier. Do obszarów szczególnie zagrożonych marginalizacją w życiu osób z niepełnosprawnościami należą: edukacja, zatrudnienie oraz dostęp do szeroko rozumianej rehabilitacji. Trzeba jednak pamiętać, że sytuacja życiowa osób niepełnosprawnych, określająca ich pozycję społeczną, jest niewątpliwie wypadkową wielu składników, takich jak między innymi parametry zdrowotne, psychiczne czy funkcjonalne. Nie należy zapominać przy tym o niezwykle istotnych cechach położenia społecznego, sytuacji rodzinnej, sytuacji ekonomicznej kraju czy uregulowań prawnych, które decydują o miejscu osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Czynnikami determinującymi doświadczanie jakości życia przez osoby z niepełnosprawnościami są głównie możliwości rozwoju jednostki, widziane przez pryzmat wykształcenia, realizacji w zawodzie czy poprzez ocenę własnych doświadczeń.