Uraz - Czas - Tożsamość. Doświadczenie traumatyczne a zmiany poczucia czasu i tożsamości

Praca prof. Jolanty Kociuby to ambitne podjęcie prawdziwie ważnego tematu zarówno z teoretycznego, jak i z praktycznego punktu widzenia. Problem dotyczy traumy, doświadczenia czasu i tożsamości, co od razu kieruje nas w stronę psychologii klinicznej i jej praktycznego zastosowania. Sformułowany przez Autorkę przedmiot analiz i badań jest potrójnie wartościowy. Po pierwsze, związany jest z problematyką traumy coraz częściej doświadczanej przez współczesnego człowieka, po drugie koncentruje się na temporalnym aspekcie doświadczenia, który to wymiar do niedawna prawie nie istniał w psychologii. […] Po trzecie, bardzo ważny aspekt, jaki […] analizuje Autorka, to powiązanie podmiotu i jego tożsamości z doświadczeniem przeżywania czasu. Należy podkreślić, że już samo ujęcie traumy i tożsamości podmiotu w odniesieniu do czasu, jak również rzetelne opracowanie tej problematyki czyni z omawianej pracy naprawdę wartościowe dzieło […].
Praca […] stanowi niewątpliwie znaczący wkład w poznanie jednego z najważniejszych aspektów życia psychicznego, jakim jest przeżywanie czasu w zaburzeniach emocjonalnych powstałych w wyniku urazu. Bogata zawartość informacyjna odwołująca się do ważnych pozycji literatury przedmiotu oraz rzeczowość przedstawienia poszczególnych tematów należących do różnych obszarów (zdrowia psychicznego, dobrostanu, poczucia tożsamości, urazu i powstałych w jego wyniku zmian poczucia czasu), a także przebijające się przez warstwę tekstu osobiste zaangażowanie Autorki w aplikacyjną stronę prezentowanych zagadnień, czyni z tej pracy dzieło ważne […]. Z pewnością, powinny zapoznać się z nią osoby zainteresowane praktyczną stroną psychologii klinicznej, a zwłaszcza osoby, dla których kluczowe są fundamentalne zagadnienia funkcjonowania psychiki, jakim niewątpliwie jest doświadczenie czasu zarówno w stresie i psychopatologii, jak również w procesie rozwoju osobowości.

dr hab. Mirosław Harciarek, prof. WSH
Instytut Psychologii WSH Humanitas w Sosnowcu