Wrzesień 1939 w południowej Polsce

Książka Wrzesień 1939 w południowej Polsce to praca zbiorowa zawierająca artykuły powstałe na bazie referatów wygłoszonych na międzynarodowej konferencji naukowej zorganizowanej przez Oddział IPN w Krakowie w 80. rocznicę kampanii polskiej. Zamieszczone w tomie artykuły dotyczą różnych aspektów kampanii, stąd też zostały podzielone na cztery bloki. Pierwszy z nich – „Południowa Polska – czy można było ją obronić?” – wskazuje na to, w jaki sposób postępowały przygotowania do wojny i czy było możliwe zatrzymanie najeźdźcy już na terenie przygranicznym. Szczegółowo opisano genezę udziału wojsk słowackich w agresji, kwestię budowy fortyfikacji na granicy południowej czy założenia operacyjne Armii „Kraków”. Kolejny rozdział – „Wrześniowe boje. Od Katowic do Lwowa” – ma czytelnikowi przybliżyć same walki i ich specyfikę. Uwzględniono tu walki na Śląsku, udział Obrony Narodowej w Armii „Karpaty” czy obronę Lwowa. W trzecim bloku tematycznym, zatytułowanym „Społeczeństwo wobec wojny”, przedstawiono sytuację mieszkańców Krakowa we wrześniu 1939 r. oraz zachowanie mniejszości narodowych powiatu nowosądeckiego w obliczu wybuchu wojny. W ostatnim z rozdziałów, zatytułowanym „Zbrodnie”, zamieszczono artykuły dotyczące działań represyjnych we wrześniu 1939 r. Przedstawiono tu prawne ujęcie zbrodni wojennych i pojęcia legalnego kombatanta, pierwsze zbrodnie popełniane przez Niemców wobec ludności żydowskiej oraz działalność jednej z niemieckich grup operacyjnych do zadań specjalnych. Autorami poszczególnych artykułów są znamienici historycy zarówno z IPN, z polskiego środowiska akademickiego, jak i z Niemiec i Słowacji. Książka ta nie ma na celu całościowego przedstawienia tego, co się działo w czasie kampanii 1939 r. na południu Polski. Zwraca jednak uwagę na te aspekty, które niekiedy umykają historykom wojskowości, regionalistom czy badaczom początków instalowania się niemieckiego aparatu okupacyjnego.