Za Dom! Spremni!
Chorwacja pod rządami Ustaszy 1941-1945

Opisując historię II wojny światowej historycy skupiają się na podziale na Trzecią Rzeszę i Aliantów, zapominając całkowicie o roli jaką odegrały pozostałe państwa. Nawet w większych opracowaniach, zdarza się wspomnieć o działaniach najbliższych środkowoeuropejskich sojuszników Hitlera, pomijając całkowicie istnienie państw bałkańskich. Niniejsza praca ma na celu przedstawienie działania nacjonalistycznego chorwackiego ugrupowania, które wykorzystało wybuch wojny dla przywrócenia swojego kraju na mapy Europy. Został tutaj przedstawiony ruch chorwackich faszystów, Ustašy, nie tylko jako organizacji odpowiedzialnej za śmierć tysięcy ludzi, ale też jako dobrze zorganizowana partia, która odzwierciedlała nastroje narodu. Niezależne Państwo Chorwackie powstało w wyniku przypadkowego zbiegu wydarzeń. Ruch ustaszowski był od początku postrzegany przez większość społeczeństwa jako grupa ludzi niezadowolonych z władzy i gotowych podjąć z nią walkę, czy to propagandową, czy wyrażaną poprzez akty terroru. Sytuacja zaczęła się zmieniać w chwili, kiedy żołnierze z Ante Paveliciem na czele wkroczyli do Zagrzebia u boku Wehrmachtu. Choć nawet wtedy większość społeczeństwa była zadowolona z ponownego odzyskania kraju. Spadek poparcia przyniosły dopiero decyzje Poglavnika i jego rządu wymierzone nie tylko w uznawanych za wrogów Serbów, ale również zamieszkujących od zawsze tereny Chorwacji Żydów. Działania ugrupowania i zmienne koleje wojny doprowadziły jednak do pogrzebania idei i marzeń o wolnej, niepodległej Chorwacji.