Za pośrednictwem osób działających
Preliminaria kognitywnej antropologii teatru

Przedstawione rozważania wyrastają z przeświadczenia o podmiotowym źródłowo charakterze doświadczenia teatralnego, które dopiero w bardziej złożonym i późniejszym poznawczo etapie zyskuje swoje interpersonalne, społeczne czy kulturowe nacechowanie - stanowią próbę wstępnego rozpoznania kardynalnych momentów zdarzenia i doświadczenia teatralnego konsekwentnie przyjmującą perspektywę widza/uczestnika.Naturalnym, bo egzystencjalnie uzasadnionym punktem wyjścia jest interaktywnie kształtowany kontekst: od pojedynczych doświadczeń okołoteatralnych (często przypadkowych i niezwiązanych ze sobą inaczej, niż zanurzeniem w tym samym jednostkowym strumieniu życia), które wchodząc w poznawczą interakcję ze stopniowo rozpoznawanym i aktualizowanym kulturowym kontekstem teatru, prowadzą do coraz pełniejszego i całościowego ich uporządkowania, i w ten sposób kształtują kontekst dla doświadczeń teatralnych.W rozprawie zaproponowany jest dynamiczny model zdarzenia teatralnego, stanowiący autorską syntezę dotychczasowych, konkurujących ze sobą ujęć teatru jako sztuki, wehikułu, medium i widowiska, którego konceptualnym centrum jest poznający i działający człowiek w sytuacji spotkania z drugim człowiekiem. Bezpośredni kontekst teoretyczny stanowi estetyka fenomenologiczna i fenomenologia percepcji, a także najnowsze osiągnięcia neuronauk (ze szczególnym uwzględnieniem badań w zakresie nabywania, przetwarzania i dynamicznego kumulowania danych sensorycznych) i kognitywnych badań nad dramatem i teatrem. Dynamiczny model zdarzenia i doświadczenia teatralnego jest zinterpretowany w kontekście badań nad performansami kulturowymi i ich udziałem w kształtowaniu ponowoczesnej tożsamości - w tej części obszernie omówiona jest koncepcja tożsamości fraktalnej (pojmowanej w funkcjonalnej współzależności z nieustannie podejmowanymi poznawczymi aktami performatywnymi) i jej możliwe aplikacje do badań dramatyczno-teatralnych. Dla tak rozumianej problematyki zaproponowana została nazwa kognitywnej antropologii teatru.