(Za)angażowanie młodzieży.
Ku pedagogice i edukacji zaangażowanej społecznie

Głównym celem tej monografii jest przedstawienie relacji/powiązań między przemyślaną praktyką edukacyjną a rozwojem (za)angażowania społecznego młodzieży. Zaangażowanie społeczne jest uwarunkowane wieloczynnikowo i może objawiać się na wiele sposobów i w postaci różnych paradoksów i temu poświęcono pierwszy rozdział monografii. Zaangażowanie jest powiązane z zaufaniem i uzależnione od doświadczeń społecznych. Niezwykle ważne jest to, jaki światopogląd leży u podstaw pedagogicznego myślenia nauczycieli, jaka pedagogika tworzy fundamenty praktyki edukacyjnej angażującej społecznie i o tym traktuje rozdział drugi monografii. Istotne jest też to, jak nauczyciele i pedagodzy postrzegają złożone problemy społeczne i siebie jako inicjatorów zmian. Czy potrafią działać zespołowo i podejmować wspólne działania? Nadzieję niosą zaangażowani nauczyciele i pedagodzy w realizację przemyślanych programów uczenia się i projektów społecznych. Istnieje już wiele bardzo dobrych praktyk i jest z czego czerpać, ponieważ zaangażowani społecznicy chętnie dzielą się zasobami i publikują efekty swoich działań w sieci, czego dowodzę w trzecim rozdziale tej monografii. Szkoła jest nadal znaczącym miejscem rozwoju, w którym młode pokolenia przez co najmniej 12 lat obowiązkowej edukacji mają okazję do rozwoju wielu ważnych umiejętności społecznych. To miejsce wyjątkowe z wielu powodów współcześnie, ponieważ to głównie tu przez pięć dni w tygodniu nawiązują relacje, komunikują się i poznają obszary profesjonalnej wiedzy, uczestnicząc aktywnie w świecie życia. Dla wielu młodych szkoła to jedyne miejsce spotkań z rówieśnikami i nawiązywania bliskich relacji. Warto wiedzieć, kim są uczniowie, w jakich środowiskach żyją na co dzień. Podwaliny zaangażowania społecznego młodzieży tworzone są już we wczesnym okresie ich życia dzięki określonym wzorom zachowań i kluczowym wartościom poznawanym w znaczących środowiskach wychowawczych. Ważne jest, by młodzi mieli okazję do poznawania siebie i rozwijania własnych potencjałów dzięki uczeniu się w działaniu w środowiskach edukacyjnych z kulturą zaufania, otwartą na zaangażowaną współpracę z różnymi grupami społecznymi i promującą aktywizm społeczny. Pragnę jednak podkreślić, że edukacja zaangażowana społecznie nie może być realizowana w oderwaniu od życia społecznego. Szkoła nie jest bezludną wyspą, jest położona w określonym środowisku z całym dobrodziejstwem problemów, wyzwań i zasobów społecznych. Z wprowadzenia